مرکز پروژه ومقاله های علمی ومهندسی

مقدمه

با توجه به پیشرفت های روزانه در زمینه های علمی و تخصصی شدن رشته های گوناگون به خصوص در رشته عمران کلیه متخصصان وظیفه دارند در حیطه مسئولیت خود دقت نظر بیشتری را انجام دهند .

در این پروژه سعی بر این داشته ایم چکیده ای از مطالب جوش و بازرسی جوش را ارایه دهیم.

 

 

این پروژه را در دو قسمت تنظیم نموده ایم ؛

 

در قسمت اول عیوب جوشکاری را بررسی می کنیم :

چون مواد و فلزات تشکیل‌ دهنده و جوش‌ دهنده و گیرنده از لحاظ متالوژیکی بایستی دارای خصوصیات مناسب باشند، بنابراینجوشکاریاز لحاظ متالوژیکی بایستی مورد توجه قرار گیرد که آیا قابلیت متالوژی و فیزیکیجوشکاری دو قطعه مشخص است؟ پس از قابلیت متالوژی ، آیا قطعه‌ای را که ایجادمی‌کنیم، از لحاظ مکانیکی قابل کاربرد و سالم است؟ آیا می‌توانیم امکانات و وسائلبرای نیازها و شرایط مخصوص این جوشکاری ، مثلاً گاز و دستگاه را ایجاد نمائیم و برفرض ، ایجاد نیرو در درجه حرارت بالا یا ضربه زدن در درجه حرارت پایین ممکن باشد؟زیرا استانداردهای مکانیکی و مهندسی و صنعتی جوشکاری باید در تمام این موارد رعایتشود تا جوش بدون شکستگی و تخلخل و یا نفوذ سرباره و غیره انجام گیرد.تکرارمی‌شود در جوشکاری تخصصی و اصولاً تمام انواع جوش ، قابلیت جوش خوردن فلزات را بایددقیقاً دانست. در مورد مواد واسطه و الکترود و پودر جوش ، باید دقت کافی نمود. محیطلازم قبل و در حین جوشکاری و پس از جوشکاری را مثلاً در مورد چدن ، باید بوجودآورد. گازهای دستگاههای مناسب و انتخاب فلزات مناسب از لحاظ ذوب در کوره ذوب آهن وبعد در حین جوشکاری از لحاظ جلوگیری از صدمه گاز - آتش و مشعل و برق و هوای محیط ووضعیت جسمانی و زندگی جوشکار ، خود نکات اساسی دیگرهستندکهمشکلات جوشکاریمی‌باشند.

و در قسمت دوم درباره بازرسی جوش بحث می کنیم :

به منظور اطمینان از کیفیت جوش و مطابقت آن با خواسته ها و نیازها کلیه مراحل مختلف جوشکاری باید کنترل و مورد بازرسی دقیق قرار گیرند. انجام بازرسی در کلیه مراحل ( قبل از جوشکاری ، درحین جوشکاری ، بعد از جوشکاری ) باعث کاهش هزینه های تعمیرات و دوباره کاری شده و حصول جوش بدون عیب و با کیفیت بالا را تضمین می نماید.

 . 

.

بازرسی جوش

 

 

بازرسی قبل از جوشکاری

 

بازرسی باید از میزان حساسیت سازه مورد نظر آگاه بوده ، مشخصات فنی و نقشه ها و استانداردهای مربوطه را مطالعه نماید . سپس روش جوشکاری ونتایج حاصله از ارزیابی روش را مطالعه و درصورت تایید روش جوشکاری اجازه انجام عملیات جوشکاری را صادر نماید .موارد زیر قبل از انجام عملیات جوشکاری باید کنترل و بازرسی گردد :

ـ ارزیابی جوشکاری و تایید صلاحیت آن جهت جوشکاری مورد نظر

ـ نحوه مونتاژ قطعات و کنترل پارامترهای اتصال جوش

ـ بررسی تجهیزات مورد استفاده

ـ بررسی قطعات مورد جوشکاری از نظر عیوب و انحرافات مجاز ، جنس ، ضخامت و...

بازرسی موقع جوشکاری

ـ بازرسی ترتیب و توالی پاسهای جوش و کنترل تمیزکاری بین پاس های مختلف .

ـ بررسی و کنترل پارامترهای جوشکاری ( آمپر ، ولتاژ ، قطبیت و... )

ـ بازرسی مواد مصرفی ( از قبیل نوع الکترود و شرایط بکارگیری آن ، گازخنثی ، فلاکس و...)

ـ کنترل درجه حرارت پیشگرم ، حفظ درجه حرارت بین پاسی در صورت لزوم

 

بازرسی بعد از جوشکاری

ـ بازرسی چشمی و کنترل عیوب مرئی و قابل رویت شامل بریدگی کناره جوش ، بازرسی ابعادی و مقدار جوش ، پرنشدگی یا نفوذ اضافی ، ترکهای سطحی درجوش و فلز پایه ، گره قطع و وصل قوس و ناهماریهای سطح جوش ، تقعر وتحدب سطح جوش و...

ـ کنترل تنش زدائی و عملیات پس گرم ( درصورت لزوم )

ـ کنترل پیچیدگی و تغییر شکل های حاصل از جوشکاری

ـ بازرسی های غیرمخرب

 

ضوابط پذیرش

حال این سوال پیش می آید که پس از بازرسی، تحت چه شرایطی می توان جوش را قابل قبول دانست. همان طور که در ساخت اعضای ساختمانی ضوابطی برای رواداری های هندسی وجود دارد، وجود هر عیبی در جوش به معنای مردود دانستن آن نیست و تحت رواداری هایی می توان عیوبی را در جوش پذیرفت. آیین نامه AWSپذیرش جوش ها را در دو مرحله تعیین کرده است.

1- بازرسی عینی

2- بازرسی با آزمایش های غیرمخرب نظیر پرتونگاری، فراصوتی، ذرات مغناطیسی و رنگ نافذ. ( جوشی تحت آزمایش های غیرمخرب قرار می گیرد که در بازرسی عینی مورد پذیرش قرار گرفته باشد. ) شرایط پذیرش AWS به شرح زیر است:

بازرسی های عینی:

تمام جوش ها باید به صورت عینی بازرسی شوند و چنان چه شرایط زیر به دست آید، مورد پذیرش قرار می گیرند:

الف) جوش باید فاقد هرگونه ترک باشد.

ب) بین لایه های جوش مجاور و بین لایه ی جوش و فلز پایه، باید امتزاج کامل برقرار باشد.

ج) تمام چاله های انتهایی نوار جوش باید به اندازهی سطح مقطع کامل جوش پر شوند. این ح.ضچه ها می توانند حاوی ترک های ستاره ای باشند.

ه) برای مصالحی با ضخامت 254 میلی متر و کمتر، میزان بریدگی لبهی جوش باید کمتر از یک میلی متر باشد، لیکن در طولی معادل 50 میلی متر در هر 300 میلی متر طول نوار، می توان بریدگی 5/1 میلی متر را پذیرفت.

و) در جوش های گوشه مجموع قطر تخلخل های سوزنی با قطر 1 میلی متر و بزرگتر، نباید از 10 میلی متر در هر 25 میلی متر طول جوش و از 20 میلی متر در هر 300 میلی متر طول جوش بیشتر باشد.

ز) مجموعا 10 درصد از طول کل نوار جوش می تواند دارای اندازه ای به مقدار 5/1 میلی متر کوچکتر از اندازه نقشه باشد. در جوش گوشه ی متصل کننده ی بال و جان، در طولی معادل دو برابر عرض بال از انتهای تیر، هیچ گونه کمبود اندازه مجاز نیست.

ح) در درزهای لب به لب با جوش شیاری تمام نفوذی که امتداد درز عمود بر امتداد تنش کششی است، نباید هیچ گونه تخلخل سوزنی قابل ملاحظه ای باشد. در سایر موارد جوش های شیاری، مجموع قطر داخل تخلخل های سوزنی با قطر 1 میلی متر و بزرگتر، نباید از 10 میلی متر در هر 25 میلی متر طول جوش و 20 میلی متر در هر 300 میلی متر طول جوش بیشتر باشد.

ط) بازرسی عینی جوش ها می تواند به محض خنک شدن جوش تا دمای محیط آغاز شود. در فولادی های خیلی پرمقاومت با تنش تسلیم بزرگتر از 6000 کیلوگرم بر سانتی متر مربع، بازرسی های عینی باید 48 ساعت بعد از تکمیل جوش انجام شود.

 .

 .

 .

 

ازمایشات مخرب وغیر مخرب (مزایا,معایب,محدودیتها):

 

ازمایشات مخرب :

عبارتست از ازمايش مكانيكي قطعه جوش شده جهت تعيين مقاومت وساير خواص مكانيكي.

روش هاي ازمايش از اين نوع نسبتا" ارزان قيمت و بسيار كاربردي هستند,به همين جهت در سطح وسيعي جهت ارزيابي وتاييد دستورالعمل جوشكاري و صلاحيت جوشكار به كار ميروند.

ازمايش مخرب معمولا" بر روي نمونه اخذ شده از ورق يا لوله جوش شده انجام مي شود كه در حقيقت نمونه اي از مصالح و دستورالعمل جوشكاري به كار رفته در كارگاه يا كارخانه مي باشند.

 

ازمایشات غیر مخرب :

بازرسي چشمي VT

بازرسي مايعات نافذ PT

بازرسي ذرات مغناطيسي MT

بازرسي راديوگرافي صنعتي و تفسير فيلم RT & RTI

بازرسي آلتراسونيك UT

بازرسي جريان گردابي ET

 

بازرسی چشمی ((VT :

تعريف:

بازرسي چشمي عبارتست از كنترل روز به روز وضعيت قطعات مورد ساخت و رسيدگي از نظر پذيرش آنها طبق مشخصات، معمولاٌ نخستين مرحله در بررسي هر قطعه ،بازرسي چشمي آن است. بازديد يا بازرسي چشمي يكي از مهمترين و متداول ترين روش بازرسي به شمار مي آيد.

اصول :

پارامترهاي مهم در بازرسي چشمي عبارتند از شدت نور محيط و نوع نور محيط ،شرايط سطح وآماده سازي سطح مانند تميز كاري قطعه، زاويه نور نيز خيلي اهميت دارد ،‌چون بعضي از عيوب سطحي فقط تحت تابش نور صحيح ( تابش نور تحت زاويه مناسب )آشكار مي شوند .

 

کاربرد :

تمام عيوب ظاهري اعم از عيوب سطحي ، تركهاي سطحي ،‌نادرستي شكل ،‌ انحرافات در اندازه و غيره را مي توان با بازرسي چشمي پيدا كرد.

بازرسي چشمي به عنوان يك روش بازرسي غير مخرب بازرسي غير مخرب ، براي مواد خام و محصولات نيمه تمام يا تمام شده مورد استفاده مي باشد .

با بازرسي چشمي حين توليد ، همينطور دربررسي نهائي مي توان از روي شكل هندسي ، ابعاد و خصوصيات سطحي رنگ ،‌شفافيت و علائم مشخصه ديگر در مورد محصول داوري نمود .

بازرسي چشمي صحيح قطعات و بررسي شكل ظاهري آنها چه با چشم غير مسطح ، ‌چه با ذره بين يا اندسكوپ انجام شود ،‌ در تشخيص عيوب متالورژيكي حائز اهميت است و مي تواند مبناي برنامه ريزي براي بازرسي هاي بعدي باشد .

به علاوه بازرسي چشمي اطلاعات مفيدي بدست مي دهد كه گاهي اوقات اين اطلاعات براي حل مسئله كفايت مي كند.

مزايا :

بازرسي چشمي ساده و ارازن است و به وسايل و دستگاه هاي گران قيمت احتياج ندارد از شرايط سطحي قطعه و ارزيابي دقيق ظاهر آن خيلي چيزها روشن مي شود.

 

محدوديت :

با چشم غير مسلح تنها نقص هاي نسبتاٌ بزرگ كه باعث شكستگي پوسته شده اند ، آشكار مي شود كارايي بازرسي چشمي را با استفاده از ذره بين با قدرت كم و ميكروسكوپ مي توان افزايش داد .

 

بازرسی با مایعات نافذ (PT) :

تعريف :

با مايع نافذ از قديمي ترين ، اقتصادي ترين و ساده ترين روش كشف عيوب سطحي غير قابل تشخيص با چشم غير مسطح.....