مرکز پروژه ومقاله های علمی ومهندسی

موضوع : فعال كننده سطحي آنيوني سديم  هگزاد سيل تري متيل آمونيم برميد (HTAB) و دودسيل تري متيل آمونيم برميد (DTAB)

دو دسيل سولفات (SDS)

فعال كننده سطحي كاتيوني

فعال كننده سطحي خنثي تريتون X-100))

غلظت بحراني ميسلي شدن ((CMC) (Critical micelle concentration

شیمی مواد پاک کننده
نگاه کلی

منظور از پاک کنندهها (detergehts) ، موادی هستند که ذرههایچربی و چرک را از پارچهها و یا اجسام دیگر بزدایند و در انواع مختلف تهیه میشوند

. اولین ماده ای که به عنوان شوینده ساخته شد،صابونبود. از عمر صابون صدهاسال میگذرد.

آخرین دستگاههای صابون کشف شده ، مربوط به 2000 سال پیش است، 700 سالاست که صابونسازی بطور صنعتی و به مقادیر زیاد ساخته میشود و 200 سال است که ساختآن ، متحول گشته و به صورت کلاسیک و مدرن در آمده است.

از آن زمان تا کنون ،تعداد شویندهها به حدی رسیده که قابل شمارش نیست، بطوری که امروزه در حجم انبوهی ازشویندهها ، به همراه تبلیغات آنها مواجه شدهایم.

پاک کننده های سنتزی (Synthetic detergents)

موادشوینده سنتزی که امروزه بسیار مورد استفاده قرار میگیرند، مانند صابون ، از یکزنجیر هیدروکربن متصل به نمک یک اسید محلول در آب تشکیل شده است. البته در تهیه اینپاک کنندهها باید توجه داشت که طول زنجیر و نوع هیدروکربن مورد استفاده بطور مناسبانتخاب گردد.

از گروههای قطبی مشتق شده از اسید سولفوریک در حد بسیار عمومی برایجایگزینی کربوکسیلات استفاده میگردد.....

قیاس صابون و پاک کننده های سنتزی

صابونها در هنگام واکنش با ناخالصیهای یونهای فلزی موجود در آبهایطبیعی ، بویژه کلسیم و منیزیم ، منجر به تشکیل نمکهای نامحلول در آب میشوند و بهصورت رسوب از آب جدا میشوند.

اما نمکهای فلزات قلیایی خاکی و املاح فلزات سنگینمواد شوینده سنتزی در آب محلول هستند. لذا این شوینده ها در آب سخت نیز پاک کنندگیخوبی دارند و رسوب جدید تشکیل نمیدهند......

علت اثر پاک کنندگیمواد پاک کننده

ذره های چربی و چرک ، جامدند و به پارچه یا بدن میچسبندو با شستشوی ساده و بوسیله آب زدوده نمیشوند، اما با صابون و دیگر شوینده ها شستهمیشوند.

اثر پاک کنندگی صابون وشوینده ها به این دلیل است که مولکول آنها از دوقسمت آبدوست (هیدروفیل) و آب گریز یا چربی دوست (هیدروفوب یا لیپوفیل) تشکیل شدهاست.

قسمت آبدوست که همان سر نمکی صابون COO- یا گروه سولفات و دیگر گروههای قطبیدر انتهای مولکول مواد شوینده است، مولکولهای آب را جذب میکند و در آب محلول میباشدو بوسیله حلالهای آلی دفع میشود....

مواد پاک کننده و آلودگی محیط زیست

مواد شیمیایی می توانند در چرخه های طبیعی وارد و در مرحله ای خاصبوسیله باکتریها تجزیه شوند.

به عنوان مثال چربیهای موجود در طبیعت که مولکولهایآنها شاخه جانبی در زنجیره هیدروکربنی ندارند و صابونمعمولی را از آنها میسازند،بوسیله باکتریها تجزیه میشوند.

تعدادی از شوینده های شنتزی ، بویژهآلکیل بنزنسولفوناتهای مشتق شده از مواد شیمیایی نفت، دارای شاخه جانبی در زنجیرههیدروکربنی میباشند و توسط باکتریها تجزیه میشوند.

از این رو ، باقی ماندن و تراکماین مواد غیر طبیعی ساخته دست بشر در طبیعت ، سبب آلودگی روزافزون آبها و مخازنزیرزمینی میشود.....

مواد تشکیل دهنده شامپو
شامپو از دو قسمتعمده تشكيل شده است:

1- مواد فعال سطحي: جزء اصلي يك شامپو مواد فعالكننده سطحي آن است.
موادفعال كننده سطح به طوركلي به چهار دسته آنيوني، كاتيوني،آمفوتري و غير يوني تقسيم بندي مي شوند.

در شامپو معمولا تركيبي از موادفعال آنيوني (مانند سديم لارت سولفات)، مواد آمفوتري (مانند بتائين ها) و مواد غيريوني (مانندكوكونات فتي اسيد دي اتانول آميد) به عنوان مواد فعال كننده سطحي يا جزء اصلياستفاده مي شود.


2- افزودني ها: بفيه اجزاء به عنوان افزودني به شامپواضافه مي شوند.


افزودني هاي شامپو خود به دو دسته تقسيم بندي ميشوند.


الف- افزودني هاي عمومي
موادي مانند نگهدارنده ها براي جلوگيرياز آلودگي ميكروبي، نمك براي افزايش قوام شامپو و اسانس براي خوشبو نمودن شامپو وا.د.ت.‌آ (EDTA) براي كاهش سختي آب و سيتريك اسيد جهت تنظيم پ هاش جزء افزودني هايشامپو به حساب مي آيند....

سورفاكتنت ها كه بعضي اوقات مواد فعال كننده سطحي يا پاك كننده ناميده مي شوند‏، بطور وسيعي در فرايندهاي شيميايي وبيوشيميايي استفاده مي شوند.

مواد فعال كننده سطحي مولكولهاي دو خصلتي هستند با يك سر قطبي وآب دوست كه سر ناميده مي شود و يك زنجيرهء هيدروكربني بلند كه غيرقطبي و آب گريز است و معمولا دم ناميده مي شود.

گروه دم معمولا از زنجيره هاي طويل بدون شاخه يا شاخه دار آلكيلي به طول 20- 8 اتم كربن، زنجير طويل آلكيل بنزني.......

) مواد فعال كننده سطحي كاتيوني

دسته اي از مواد فعال كننده سطحي اند كه قسمت قطبي مولكول را يك كاتيون تشكيل مي دهد. يعني گروه سر در آنها داراي.....

.

.

.